11-11 om 11 uur Remembrance Day - Australian War Memorial

19 september 2018 - Oegstgeest, Nederland

Waarom is 'Remembrance Day' zo'n speciale dag voor de Australiërs?

Om 11 uur op 11 november 1918 vielen de kanonnen aan het westelijk front stil na meer dan vier jaar van voortdurende oorlogsvoering. De geallieerde legers hadden de Duitse indringers teruggedreven, omdat ze de afgelopen vier maanden zware nederlagen hadden toegebracht. In november riepen de Duitsers om een ​​wapenstilstand (opschorting van de gevechten) om een ​​vredesregeling te bewerkstelligen. Ze accepteerden de geallieerde voorwaarden die neerkwamen op onvoorwaardelijke overgave.

Het elfde uur van de elfde dag van de elfde maand heeft hierdoor een speciale betekenis gekregen in de naoorlogse jaren. Het moment dat de vijandelijkheden aan het westelijk front ophielden, worden door iedereen nog steeds geassocieerd met de herinnering aan degenen die in de oorlog zijn gestorven. Deze dag werd eerst de dag van het vieren van de 'Wapenstilstand' genoemd

Dit eerste moderne wereldconflict had de mobilisatie van meer dan 70 miljoen mensen teweeggebracht en kostten tussen de 9 - 13 miljoen slachtoffers, misschien wel een derde van hen is tot nu onbekende soldaat, dus zonder naam en zonder graf ergens. De geallieerde Britse naties kozen 11-11 om 11 uur als datum en tijd voor de herdenking van hun oorlogsdoden.

Op de eerste verjaardag van de wapenstilstand in 1919 werd twee minuten stilte ingesteld als onderdeel van de belangrijkste herdenkingsceremonie op de nieuwe Cenotaaf in Londen.

                                             Cenotaaf Londen
                                          Foto: Cenotaaf in Londen

De stilte werd voorgesteld door de Australische journalist Edward Honey, die in Fleet Street werkte. Omstreeks dezelfde tijd deed een Zuid-Afrikaanse staatsman een soortgelijk voorstel aan het Britse kabinet, dat het goedkeurde.
Koning George V vroeg persoonlijk alle mensen van het Britse rijk om de normale activiteiten gedurende twee minuten op te schorten op het uur van de "wapenstilstand", die het wereldwijde bloedbad van de vier voorgaande jaren en de overwinning van recht en vrijheid markeerde".

De stilte van twee minuten werd in de volksmond aangenomen en het werd een centraal kenmerk van herdenkingen op wapenstilstand.

                                   11 nov 11 uur Australië Remembrance Day
Foto: Sydney, NSW, 11 november 1919. Het uitzicht vanaf Castlereagh Street naar George Street, van een grote menigte die zich verzameld heeft op Martin Place om de wapenstilstand te vieren. De klok op het GPO-gebouw zegt twaalf uur en in het midden is een replica zeilschipvlot opgesteld. Op de achtergrond is een muziektent met een koepelvormig dak zichtbaar.

Op de tweede verjaardag van de wapenstilstand in 1920 kreeg de herdenking extra betekenis toen het een begrafenis werd, met de terugkeer van de overblijfselen van onbekende soldaten van de slagvelden van het Westelijk Front.

Onbekende soldaten werden begraven met volledige militaire eer in Westminster Abbey in Londen en in de Arc de Triumph in Parijs. De graflegging in Londen trok binnen een week meer dan een miljoen mensen, om hun respect te betuigen aan het graf van de onbekende soldaat. De meeste andere geallieerde landen namen deze traditie over van het begraven van onbekende soldaten in het volgende decennium.

Na het einde van de Tweede Wereldoorlog veranderden de Australische en Britse regeringen de naam in Remembrance Day. 'Wapenstilstand' was niet langer een passende titel voor een dag die alle oorlogsdoden zou herdenken.

In Australië werd op de 75ste verjaardag van de wapenstilstand in 1993 de herdenkingsdag ceremonie opnieuw de focus van nationale aandacht. De overblijfselen van een onbekende Australische soldaat, opgegraven uit een militaire begraafplaats uit de Eerste Wereldoorlog in Frankrijk, werden ceremonieel begraven in de 'Herinneringszaal van het Geheugen', de "Memorial's Hall of Memory" . Rituelen van de herdenkingsdag werden gelijktijdig uitgevoerd in steden in het hele land, met als hoogtepunt het moment van begraven om 11 uur en samenvallend met de traditionele stilte van twee minuten. Deze ceremonie, die een gevoelige snaar bij de  Australische bevolking raakte, herstelde Remembrance Day als een belangrijke herdenkingsdag.

                       Shrine of Remembrance in Melbourne
Foto: Memorial Shrine of Remembrance - Melbourne

Vier jaar later, in 1997, gaf gouverneur-generaal Sir William Deane een proclamatie uit waarin officieel werd verklaard dat 11 november de Remembrance Day was, en drong er bij alle Australiërs op aan om op 11 november elk jaar om 11 uur één minuut in acht te nemen om hen te herinneren die geleden hebben of overleden zijn voor Australië ten gevolge van alle oorlogen en gewapende conflicten.